Tuesday, February 23, 2010

Pickimet e mushkonjave, si te mbrohemi nga pickimet e tyre?

Pickimet e mushkonjave, skuqja, kruarja dhe enjtja largohen me aloe vera dhe banane. Para se të shikoni pjesën ku ju ka pickuar mushkonja, mjekët këshillojnë që të fërkoni pjesën e infektuar të vendit me pjesën e brendshme të lëkurës së bananes, ose me xhelin e nxjerrë nga bima aloe vera. Metodat e trajtimit të aloe verës janë zhvilluar qysh prej mijëvjeçarësh dhe vazhdojnë edhe sot me produktet e reja të specializuara aloe. Trajtimet me aloe vera kanë dhënë provat e tyre në rastet e neurodermatitit, ekzemës apo urtikarieve. Lëkura pasurohet me lagështirë dhe ushqyes jetësorë për të ndihmuar rigjenerimin e plagëve dhe për të përshpejtuar rritjen natyrale të qelizave. Duke përdorur aloe vera, qelbëzimet, djegiet, pickimet e insekteve dhe gërvishtjet shërohen më shpejt se zakonisht. Lëngu ose xheli i aloe verës mund të përdoret gjithashtu si një alternativë balsamike në sportet e përgjithshme dhe produkt kundër tërheqjes dhe bllokimit muskulor gjatë terapisë në rastet e dëmtimeve sportive. Mjekët popullore rekomandojnë që nënat të përdorin prodhime natyrale të aloe verës për t’u kujdesur për lëkurën e ndjeshme të bebeve të tyre në vend që të përdorin kremra të prodhuar kimikisht, të cilët përmbajnë përbërës që mund të shkaktojnë alergji. Për këto trajtime, aloe vera përfaqëson një alternativë të mrekullueshme.
Pickimet
Pickimet nga insekte të ndryshme janë të zakonshme sidomos gjatë pushimeve verore. Shumica e këtyre pickimeve nga insektet shkaktojnë vetëm reagim lokal, duke përfshirë këtu skuqje, të ënjtura, dhimbje dhe kruajtje. Por, nganjëherë disa njerëz reagojnë ndryshe dhe kjo duhet trajtohet menjëherë nga mjeku. Për të evituar problemet e pickimit të mushkonjave gjatë pushimeve merrni me vete spërkatës kundër pickimit të tyre dhe insekteve të tjera. E nëse pickoheni largoni thumbin nga lëkura dhe pastrojeni mirë vendin e pickimit me ujë dhe sapun. Më pas mbani mbi të një pako me akull për të ftohur vendin e prekur e gjithashtu aplikoni edhe krem antiseptike për të shmangur infektimin. Tre vite më parë në vendin tonë u vu re prania e mushkonjës “Tigër”, e cila konsiderohet e rrezikshme, pasi pickimi i saj krijon alergji dhe mund të jetë burim i një sërë sëmundjesh. Për tu mbrojtur prej këtij insekti, specialistët e Institutit të Shëndetit Publik (ISHP), u bëjnë thirrje të gjithë qytetarëve, që të përdorin dezinfektues dhe kremra. E njëjta kërkesë u është bërë edhe bashkive për të marrë masat e duhura për dezinfektimin e zonave që mbulojnë. Kjo lloj mushkonje është e përhapur më shumë në zonat bregdetare si Butrinti, Durrësi, Velipoja, Himara e Saranda, por edhe në kryeqytet. Insekti ka përmasat e mushkonjës së zakonshme, por ka një pickim të dhimbshëm dhe agresiv që shkakton irritim të lëkurës.
Fëmijët
Më shumë komplikacione pickimi i mushkonjës sjell te fëmijët, pasi për shkak të imunitetit të dobët të organizmit irritimet janë më të mëdha. Është quajtur mushkonja “Tigër”, pasi nuk është e zezë, por ka vija të bardha. Sipas specialistëve të ISHP-së, insekti mund të ketë ardhur në vendin tonë nga makinat që udhëtojnë jashtë vendit, të cilat nuk janë dezinfektuar. Kjo, pasi aty mund të kenë lënë dhe vezët. Mushkonja e rrezikshme mund të gjendet në ambientet e bodrumeve, apo edhe në zonat ku ka pemë. Specialistët këshillojnë, që edhe këto ambiente të mos lihen pa u spërkatur me dezinfektantë. Në vendet e tjera të botës, ku kjo mushkonjë është më shumë e përhapur, sëmundjet nga pickimi i saj kanë shkaktuar edhe vdekje. Mushkonja “Tigër” është më e përhapur në Azi, por që prej 20 vjetësh ajo ka mbërritur në Amerikë dhe po përhapet me shpejtësi drejt Evropës. Një tjetër mënyrë e ardhjes e mushkonjës “Tigër” në vendin tonë mund të jetë nëpërmjet shpendëve shtegtarë, pasi në stinën e ftohtë ato mund t’i lëshojnë vezët në trupin e tyre. Pasi ngrohen temperaturat larvat zhvillohen duke kaluar bashkë me këta shpendë nga një vend në tjetrin. Mushkonjat për vetë faktin se thithin gjakun nga persona, apo dhe kafshë të ndryshme mund të jenë përhapëse të viruseve vdekjeprurëse siç janë, sipas mjekëve, SIDA dhe hepatiti. Një tjetër sëmundje që në vendin tonë kalon nga kafshët te njeriu nëpërmjet mushkonjave është Leshmanjoza, e cila kalon nga qentë e infektuar te njerëzit. Nëse nuk kurohet ajo mund të sjellë pasoja të rënda për organizmin.

Çfarë shkakton pickimi?

1-Alergji
2-Irritim të lëkurës
3-Kruajtje në trup
4-Puçrra të kuqe
5-Sëmundje infektive

Si të mbrohemi
1-Të dezinfektohen ambientet
2-Të përdoren spray dhe kremra që largojnë mushkonjat
3-Të kontrollohen bodrumet dhe të spërkaten me pesticide

Mushkonja ne fazen e Larves. Larva

Larvat kanë një kryetar i zhvilluar me pjeset e mprehta ne gojë qe përdor për ushqimin, ai ka një gjoks të madh, eshte pa këmbë dhe ka një bark të segmentuar.

Larvat marrin frymë përmes spiraleve te vendosura në segmentin e tetë barkut, ose nëpërmjet një kromi, dhe prandaj duhet të vijnë në sipërfaqe shpesh qe te marrin fryme. Larvat e shpenzojnë kohen e tyre duke u ushqyar me alga, me baktere, dhe të tjera gjallesa mikro-organizma në sipërfaqe te ujit. Ata zhytem nën sipërfaqe vetëm kur shqetësohen. Larva noton me pjeset e mrephta ne goje, ose mund te notoje edhe nga lëvizjet e trupit të saj.

Larvat zhvillohen përmes katër fazave, pas fazes metamorfozë, ato shenderrohen në pupa. Në fund të çdo faze, ato shenderrohen nga pupa ne larvat, derdhin egzoskeletin e tyre, për të lejuar për rritje të mëtejshme.

4 Fazat e mushkonjes

Mushkonja kalojnë nëpër katër faza në te gjithe ciklin e tyre të jetës:
1-vezë, 2-larva, 3-pupa, dhe 4-mushkonja te rritura. Femra vendos vezët e saj në ujë, të cilat mund të jenë ne një kripore, ne një liqen, ne një pellg, ne një rezervuar natyror, në një fabrikë, ose një enë me ujë artificial të tillë si një kovë plastike. Tre fazat e para janë ujore dhe të fundit 5-14 ditë, në varësi të llojeve dhe temperatura ambientit; vezë jane duke u shenderruar ne larva, dhe me vone shenderrohen ne pupa. Mushkonja e rritur ose pupa ndodhen ne siperfaqen e ujit.. Femrat mund të jetojnë deri në një muaj, por me siguri nuk jetojnë më shumë se 1-2 javë në natyrë.

Cfare eshte mushkonja ?

Mushkonja është një insekt i zakonshëm në Culicidaei familjes "Culicidae"(nga culex latin me kuptimin harrje apo mushkonjë ). Mushkonjat te cila kane aftesi te fluturojne jane ato te familjes Chironomidae.

Mushkonjat kanë pjese te mprehta afer gojes qe sherbejne per te gervishtur lekurat e bimeve. Ato zakonisht ushqehen me nektar dhe lëngje bimore. Në disa lloje, femra duhet të marrë plehra nga një lloj gjaku i cfaredoshem, perpara se ajo mund të prodhojnë vezë.

Ka rreth 3.500 lloje të mushkonjave qe gjenden anembanë botës. Në disa lloje të mushkonjave, femrat ushqehen me njerëzit, dhe për këtë arsye shancet jane te medha per te infektuar miliona njerez ne bote.

Klasifikimi shkencor i mushkonjave

Duket ditur qe si cdo insekt ne bote edhe mushkonjat kane klasifikimin e tyre sado te vogla te jene ato. Ketu poshte po japim disa gjera te vogla per klasifikimin shkencor te tyre.

Lloji: Animalia
Filumi: Arthropoda
Nënfilumi: Hexapoda
Klasa: Insecta
Nënklasa: Pterygota
Infraklasa: Neoptera
Nënrenditja: Endopterygota
Renditja: Diptera
Mbifisi: Nematocera
Infrafisi: Culicomorpha
Mbifamilja: Culicoidea
Familja: Culicidae

Pershkrimi Fizik i mushkonjes

Pesha Më pak se 0.003 g

Gjatësia Deri ne 0.6 cm

Pjekja seksuale Menjëherë pasi arrijnë fazën e rritur

Riprodhimi Zakonisht në pranvere dhe në verë

Numuri i Vezëve 100-400

Periudha Inkubatriçe 1-3 ditë

Faza Larvore 7-20 ditë

Dieta Kryesore Gjak nga gjitarët dhe nektar

Jeta Mesatare Nga 2 ditë deri në disa muaj mushkonja

Rreth Mushkonjes

Mushkonja është një insekt fluturues që bën pjesë ne klasën e Ditteri, në familjen Culicidi. Është i përhapur në të gjithë botën ne rajonet e ngrohta, nëntropikale dhe tropikale, përfshire Amerikën e Veriut, Meksikën, Amerikën Qendrore, Afrikën, Azinë dhe Evropën.
Si territor për të jetuar, mushkonjat preferojnë vende me ujë dhe që janë të pasur me gjelbërim. Larvat rriten në ambiente që kanë një bimësi të madhe dhe të rrënjësuar mire, si orizoret, kanalet e kullimit te ujrave, këneta, brigjet e liqeneve. Disa lloje si Anopheles crucians, riprodhohen në ujra te kripura dhe kështu mund te gjenden vetëm rajonet bregdetare. Lloje të tjera si A. occidentalis, preferojne ujra të pastra dhe te kulluara, por vetëm ne prani te bimësise. Kjo bimësi është e rëndësishme sepse u siguron larvave në kohen e rritjes një mbrojtje nga gjahëtarët, sidomos peshq te vegjël dhe bretkosat.

Femrat e mushkonjës lënë zonat e riprodhimit dhe gjatë natës ushqehen kryesisht me gjakun e gjitarëve, perfshire dhe njeriun, edhe pse për disa lloje preferojne zogj dhe zvarranikë. Për të thithur gjakun , femrat jane të pajisur me një aparat te gojës të gjatë dhe shpues, të ngjashëm me një thithëse. Ky tub i vogel nuk është i pranishëm tek meshkujt, te cilët jetojne me nektarin dhe linfën e bimëve. Femrat pijnë një sasi gjaku te barabartë me 1,7 herë sa pesha e tyre. Larvat ushqehen me mbeturina të kafshëve dhe bimeve, të vogla sa të jetë e mundur per tu gëlltitur. Riprodhimi nis kur meshkujt dalin nga gjendja e pupës dhe temperatura mesatare arrin 21 °C. Mashkulli dhe femra ciftëzohen ne fluturim, duke fekonduar vezët në 10-15 sekonda. Mashkulli ngordh pak kohë më mbrapa dhe femra menjëhere duhet te thithi gjak deri sa vezët të arrijnë në pjekjen etyre. Mbasi është ushqyer, depoziton vezët në siperfaqe të ujit. Vezët hapen mbas disa ditësh duke nxjerrur larvat te cilat ushqehen me mbetjet vegejtale ne dekompozim. Në dy javë ato transformohen ne pupë, që është dhe faza finale, kështu kryejne metamorfozen në formën e rritur, fazë kjo që zgjat disa ditë. Kur të rriturit dalin prej ujit, meshkujt ushqehen me nektar, kurse femrat duhet te presin disa ditë deri sa tu forcohet aparati i gojes, qe tu bëjë të mundur të ushqehen për herë të parë me gjak. Në temperaturat e ulta, femrat e fekonduara dimërojne deri në pranveren e ardhshme dhe zakonisht ngordhin pasi depozitojnë vezët.